Fort

Delfshaven, fort

Het kleine eiland Kisar bevindt zich ten noorden van Oost-Timor, in een eilandengroep die onder Nederlanders bekend stond als de Zuidwestereilanden. In 1668 vestigde de VOC zich op dit eiland dat eerder onder Portugese controle had gestaan. Aanvankelijk werd intrek genomen in het oude Portugese fort dat werd omgedoopt tot fort Delfshaven. In lijn met de Portugese traditie was deze versterking landinwaarts op een heuvel gebouwd. De Nederlanders gaven echter de voorkeur aan verdedigingswerken direct aan de kust en lieten op het strand een nieuw fort bouwen dat Vollenhoven werd genoemd. Zodra het nieuwe fort klaar was zou het oude fort in Kota Lama worden verlaten. Vanaf de nieuwe positie werd niet alleen de ankerplaats aan de westkust van het eiland bestreken, maar kon ook de kloof die toegang bood tot het binnenland worden gecontroleerd. In 1819 werd de afgelegen militaire post opgeheven. In de tussenliggende eeuwen was er een gemengde bevolkingssamenstelling ontstaan, met Portugese en Nederlandse invloeden. Tot op de dag van vandaag wonen er families met Nederlandse achternamen op Kisar. Ook zijn er nog verschillende gebouwen die aan de Europese aanwezigheid herinneren. In 1848 werd het Fort Vollenhoven nog beschreven als een vierkante vesting met klipstenen muren van drie meter hoog en een meter dik, met een omtrek van 30 meter twee bastions op de overstaande hoeken en een poort aan de oostzijde. Het verder landinwaarts gelegen Delfshaven was toen verder in verval. Inmiddels lijkt er minder over te zijn van fort Vollenhoven, maar is de ruïne van het verder landinwaarts gelegen fort Delfhaven nog wel zichtbaar. Enkele muurfragmenten van dit fortje dat ooit 21 m x 28 m groot was bevinden zich nog te midden van de bebouwing in Kota Lama.

Afbeeldingen

Bronnen en literatuur

anoniem/anonymous, Landmonsterrollen (1691-1790)

Pusat Dokumentasi Arsitektur, Inventory and identification of forts in Indonesia (2010)