Zicht op een kanonboot

Titel Leupe: Plan van de Canoniere nummer b, (getuigd.)

Deze schets maakt een onderdeel uit van de serie ‘plannen van verstopping’ die na 1780 is gevormd (zie VEL2020-2027). Een belangrijk aspect van deze plannen waren de kanonneerboten of 'canoniere' die met zeilen of roeiers vijandige schepen moesten weerhouden. De geringe diepgang van deze boten was voordelig tijdens eb, maar de balans tussen wendbaarheid en de platte bodem was lastig te vinden. De bewapening lijkt veel te zwaar, ook in gewicht, voor de lichte, onstabiele pontonvaartuigen met hun geringe vrijboord en diepgang, zelfs indien die van een flinke hoeveelheid ballast zouden worden voorzien. Van een behoorlijke bescherming voor de kanonniers was gezien de geringe dikte van de scheepswand geen sprake, terwijl de pontons kennelijk ook niet op eigen kracht konden varen. Dit plan werd in 1793 gepresenteerd maar is nooit gerealiseerd.

Deze tekening kan vanwege het gebruik van het geheimschrift uit diens defensieplan van 1781 met zekerheid aan Johann Friedrich Ferdinand Wollant worden toegeschreven. Dit zijzicht toont een zeilende ‘canoniere’ bewapend met twee kanonnen op de boeg en een kanon achter, die alle kenmerken heeft van het model dat Wollant in 1781 in Cayenne opnam.

Schaalstok van 40 voet Amsterdams = [ca. 1 : 82].