Plan om de monding van de Surinamerivier in tijd van oorlog af te sluiten

Titel Leupe: Plan van een gedeelte der rivier van Surinamen, waarop aangetoond wordt de legging der geprojecteerde linie van Verstopping enz., enz., ontworpen door: Hottinger.

Deze kaart toont de zogenoemde ‘Linie van Verstopping’, dus de afsluiting in tijd van oorlog, van de monding van de Suriname zoals tijdens en na de Vierde Engelse Oorlog uitgewerkt op basis van de eerste, geïmproviseerde opzet daartoe in 1781-1782.

De kaart laat het riviergedeelte rondom het fort Nieuw Amsterdam en de nabijgelegen redoutes zien. Op deze kaart wijkt de geprojecteerde blokkadelijn af van die op de andere kaarten die de 'line van verstopping' verbeelden.

Deze kaart maakte deel uit van het verslag van de inspectiereis langs de Nederlandse bezittingen aan de Goudkust en in West-Indië van januari 1786 tot augustus 1787 met het marinefregat Hector, geleid door de luitenant-ingenieur Johann Heinrich Hottinger en de luitenant-ter-zee Albert Kikkert. Dit was de eerste inspectietocht die na de oorlog met Engeland werd ondernomen.

Hottinger en Kikkert verbleven van 9 november 1786 tot 2 maart 1787 in Suriname. In deze periode inspecteerden zij, met medewerking van de ingenieur Johann Gottfried Rabanus Böhm, de militair commandant Juriaan François de Friderici en gouverneur Jan Gerhard Wichers, de defensiewerken in de kolonie en vervaardigden ze een klein aantal projectkaarten.

De aandacht ging daarbij in de eerste twee maanden vooral uit naar een nieuw ontwerp voor de ‘Linie van Verstopping’, dat deze versperring in korte tijd en met weinig middelen inzetbaar moest maken.

Het resulterende plan, dat overigens in hoofdzaak Hottingers werk was, behelsde de plaatsing van een permanente barrière van zware palen en ijzerwerk dwars over de rivier tussen de redoutes Purmerend en Leyden, met alleen in de vaargeul een relatief kleine doorvaart die bij oorlogsdreiging met kettingen kon worden gesloten.

Direct daarachter was een linie van ‘canonnieer chalouppen’ voorzien, terwijl iets verder stroomopwaarts ter hoogte van Fort Nieuw Amsterdam zowel in de Suriname als in de Commewijne grotere gewapende schepen gepositioneerd zouden worden.

De totale kosten van de versperring beraamde Hottinger op bijna 93.000 gulden; tot uitvoering is het nooit gekomen.

De hier gereproduceerde kaart van het project is gezien het handschrift en de tekenstijl waarschijnlijk niet van Hottinger zelf, maar komt wel volledig overeen met een tweede versie die zich nog in zijn oorspronkelijke verslag bevindt (Nationaal Archief, 1.01.50 inv.nr. 1287).

Behalve de namen van Hottinger en Kikkert zijn voor akkoord ook die van Wichers, De Friderici en Böhm vermeld.

Schaal van 300 Rijnlandse Roeden = 180 strepen [ca. 1 : 6.400].