Kaart van de vestingen bij de monding van de rivieren Suriname en Commewijne

Titel Leupe: Rouwplan van het fort Nieuw Amsterdam, met de nieuwe geprojecteerde linie, alsmede den mond der rivier Suriname en Bramspunt, enz.

De eerste stap in de verdere uitbreiding van de verdedigingswerken aan de monding van de Suriname en Commewijne volgde in de jaren 1748-1755 met de aanleg van de redoutes Purmerend en Leiden, respectievelijk op de westelijke en oostelijke oever tegenover Fort Nieuw Amsterdam.

Op deze kaart, gemaakt in december 1767 ‘met grooten haast om dat de scheepen vertrokken’, is onder meer de toen in uitvoering zijnde uitbreiding van Nieuw Amsterdam met de batterij (F) tussen het fort zelf en de landingsplaats aan de Surinamerivier aangegeven, die na 1780 de naam Texierburg zou krijgen.

Tezamen met de bastions Hollandia (A) en Gelderland (B) en de buitenwal kon dit nieuwe werk volgens Dircks de hoofdverdedigingslinie gaan vormen, zodat de de intussen in verval geraakte landwaartse bastions Groningen (C), Utrecht (E) en Overijssel (D) niet meer hersteld hoefden te worden.

Zeer gewenst achtte hij een nieuw kruithuis in het fort en de geprojecteerde nieuwe batterij verder stroomafwaarts op de oostoever, al zag hij deze laatste blijkens de annotatie liever iets dichterbij de redoute Leiden dan op de aangewezen plaats.

Bij de aanleg van die batterij Friderici, overigens pas in 1794, kwam deze inderdaad een stuk verder zuidelijk te liggen.

Bij Leiden zelf staat vermeld dat deze redoute in november en december 1767 geheel vernieuwd was en de interessante annotatie bij het anker naast de vaargeul iets ten noorden daarvan geeft de plaats aan waar de ‘opkomende scheepen zoo lange [wachten] tot haar pas vertoont is’.

Schaalstok van een Hollandse Uur gaans [ = ca. 1 : 35.000].