Kustprofielen van ‘Ata, Tongatapu en ‘Eua in Tonga

In het begin van januari 1643 zeilde de expeditie van Abel Tasman in noordoostelijke richting nadat het Nieuw-Zeeland’s Noordereiland en Driekoningeneiland had gepasseerd. Op 19 januari zagen de Zeehaen en de Heemskerck een eiland, waarvan Abel Tasman in zijn journaal stelt dat het lijkt op twee vrouwenborsten. Zij hoopten op dit eiland verse levensmiddelen in te kunnen slaan, maar konden door de weersomstandigheden niet in de buurt komen. Vanwege het grote aantal pijlstaarten dat bij dit eiland gezien werd, werd het Pijlstaarteiland genoemd. Dit was het eiland ‘Ata, onderdeel van de eilandstaat Tonga. Een dag later, op 20 januari, zag de expeditie twee grote eilanden. Dit waren Tongatapu, dat Amsterdam werd genoemd, en ‘Eua, dat Middelburg werd genoemd. De expeditie ging voor anker aan de noordwestkust van Tongatapu. Hier zouden de Nederlandse schepen enkele dagen verblijven terwijl vriendelijk contact werd gemaakt met de lokale bevolking. Met behulp hiervan konden zij eindelijk beginnen met het aanvullen van hun voorraden vers water, fruit en groenten.

Isaac Gilsemans, koopman aan boord van de Zeehaen, tekende waarschijnlijk deze kustprofielen van Pijlstaarteiland (‘Ata), Amsterdam (Tongatapu) en Middelburg (‘Eua) in Abel Tasman’s journaal. Het bovenste paneel toont Pijlstaarteiland. Het linker deel van het paneel toon het eiland zoals gezien op 6 mijlen afstand wanneer het in oostnoordoostelijke richting ligt. Het rechter deel toont hetzelfde eiland wanneer men er op 3 mijlen afstand naar kijkt in oostzuidoostelijke richting. De volgende twee panelen tonen het landschap van Amsterdam wanneer het op 3 mijlen afstand ligt in oostnoordoostelijk richting. Het onderste paneel toont Middelburg wanneer het oost bij zuid ligt op 4 mijlen afstand.